او كه بهعنوان بازيگر سينما، تئاتر و تلويزيون در فرانسه شناختهشده است، 17سال پيش از فيلمسينمايي «حريف تمريني»، فيلم كوتاهي ساخته بود و حريف تمريني، اولين فيلم بلندسينمايي او در مقام كارگردان بهحساب ميآيد. جوي ميگويد كارگرداني فيلم تجربهي فوقالعادهاي بوده اما هرگز حاضر نيست بازيگري را فراموش و رها كند.
حريف تمريني، داستان بوكسوري بهنام «استيو لَندري» است كه بيشتر از اينكه برنده باشد، بازنده بوده است، اما در آخرين فعاليت حرفهاياش در دنياي ورزش ميخواهد به همه ثابت كند كه فقط يك حريف تمريني نيست و ميتواند قهرمان باشد.
اين فيلم در سي و ششمين جشنوارهي جهاني فيلم فجر، ميهمان بخش «زنگ هفتم» و كودكان و نوجوانان ايران است. به همين مناسبت، ترجمهي گفتوگويي ويژه را با ساموئل جوي، كارگردان اين فيلم برايتان ميآوريم.
- کمي از داستان فيلم حريف تمريني بگوييد.
داستان دربارهي بوکسوري 45ساله است که روزهاي آخر عمر حرفهاي ورزش بوکس را ميگذراند. اوضاع براي او طوري پيش ميرود که ميپذيرد براي يکماه، حريف تمريني ورزشكار ديگري براي شرکت در مسابقهي قهرماني باشد.
حريف تمريني، داستان اين مرد است و به رابطهي او با خانواده و حرفهاش مربوط ميشود؛ مردي که هم پدر است و هم قهرماني ايستاده در آخر مسير.
- با توجه به داستان فيلم فکر ميکنم انتخاب بازيگر کار چندان آساني نبوده.
بله، من دنبال كسي بودم که علاوه بر بازيگري با بوکس هم آشنا باشد. کسي که اداي بوکس را درنياورد و كاملاً بداند بوکس چيست. فکر کردم حتي اگر کسي سه تا چهارماه شبانهروز هم تمرين کند تا بوکس ياد بگيرد، باز هم به کار من نميآيد چون من بازيگري را ميخواستم که با بوکس، با سختيها و دشواريهاي اين ورزش زندگي کرده باشد.
- پس شانس آورديد که بازيگر مورد نظرتان را پيدا کرديد.
بله، «ماتيو کازووتيز» خيلي از فاکتورهاي لازم اين نقش را داشت. اما مشکل اينجا بود که او بوکس تايلندي کار کرده بود، نه بوکس انگليسي. براي همين زماني را در نظر گرفتيم تا او بوکس انگليسي کار کند و با آن عجين شود. طوري که انگار اين ورزش را هضم کرده است.
- موافقيد که حريف تمريني، بيشتر فيلمي ورزشي است تا يک درام خانوادگي؟
نه، مطلقاً! اصلاً حريف تمريني را فيلمي ورزشي نميدانم، هرچند اين فيلم به موضوع بوکس هم ميپردازد. بهنظر من حريف تمريني، فيلمي دربارهي يک مرد است، نه فيلمي دربارهي يک ورزشکار. اين مرد ميخواهد هم پدر باشد و هم ورزشکار.
او سالها بوکس کار کرده و روحياتش زمخت و خشن شده و حالا با اين روحيات تيره و تار ميخواهد با دخترش ارتباط برقرار کند. او چيزي از ظرافت و رفتار لطيف و مهربان پدرانه نميداند و اين چالش بزرگ زندگي اوست.
همچنين ميخواهد آموختههايش را به ورزشکاري جوانتر منتقل کند. نوع ارتباط او با پسر ورزشکار نيز چالشي ديگر برايش پيش ميآورد. حالا اين مرد، تک و تنها بايد با اين چالشهاي سخت و نفسگير در زندگياش رودررو شود.
- خودتان هم به بوكس علاقه داشتيد يا عامل ديگري باعث شد که کارگرداني اين فيلم را برعهده بگيريد؟
به نظرم آمد كه اين داستان قابليت تبديلشدن به يک فيلم خوب را دارد. ضمن اينكه علاقهي من در بازيگري به نقشهاي دردسرساز يا آدمهاي بد قصه است. فکر ميکنم گاهي در حق اين آدمها بيانصافي ميشود. شايد براي همين است که قهرمان فيلم حريف تمريني برايم انساني قابل احترام بود که بايد به او فرصت داده ميشد.
- اگر حريف تمريني با اقبال مواجه شود، ممکن است که از دنياي بازيگري فاصله بگيريد؟
اوه خداي من، هرگز! بازيگري براي من تمام نميشود حتي با اينکه ممکن است فرصتهاي کارگرداني بيشتري بعد از اين نصيبم شود.
- ماجراي اسم «هملت» چيست؟
من کارم را از تئاتر شروع کردم. در ابتداي راه، اسم هنري هملت را براي خودم انتخاب کردم چون به نوعي ميخواستم به پدربزرگم اداي احترام کرده باشم. وگرنه نام واقعي من جوي است.
- ولي اينروزها کمتر تئاتر کار ميکنيد.
تعمدي نيست. هنوز براي تئاتر احترام ويژهاي قائلم. اما دنبال نقشي هستم که آنقدر کشش داشته باشد تا مرا به صحنه بازگرداند.
- اولين تجربهي حضورتان در مقام کارگردان با يک فيلم نسبتاً خشن بود. دوست نداريد که براي فيلمهاي بعديتان سراغ ژانر کمدي برويد؟
چرا که نه؟ حتماً! اصلاً دوست ندارم در يک ژانر محدود شوم. البته کارکردن در ژانر كمدي، اصلاً کار آساني نيست.
نظر شما